Automation 2004

1.Metody i systemy monitorowania stanu procesów przemysłowych
prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny – Politechnika Warszawska, Instytut Automatyki i Robotyki

Omówiono zadania systemów bieżącej diagnostyki nazywanych także systemami monitorowania stanu procesów przemysłowych. Scharakteryzowano specyfikę diagnozowanych obiektów. Przedstawiono metody detekcji i lokalizacji uszkodzeń wykorzystywane w tych systemach. Zaprezentowano przykładowe rozwiązanie – system DIAG – opracowany w Instytucie Automatyki i Robotyki Politechniki Warszawskiej.

2.Learning Motion Patterns for Mobile Service Robots (Referat w jęz. angielskim)
prof. dr Wolfram Burgard, Maren Bennewitz – Department of Computer Science University of Freiburg, .

In the past decade there has been a substantial progress in the field of mobile robotics. Mobile robots have successfully been deployed in hospitals, office buildings, department stores, and museums. Existing robotic systems are already able to perform various services such as deliver, educate, provide tele-presence, clean, or entertain (see for example the book by Schraft and Schmierer for an overview). One example is the mobile robot Albert which operated as an autonomous tour-guide in the Deutsches Museum during Summer 2003. The robot served as an on-site tour-guide and at the same time provided tele-presence over the Internet. Furthermore there are prototypes of autonomous wheel-chairs and intelligent service robots which are designed to assist people in their homes

3.Synergy in mechatronics (Referat w jęz. angielskim)
prof. dr hab. inż. Zdzisław Gosiewski – Military University of Technology

Mechatronic approach in designing, prototyping, and manufacturing allows us to increase the competition of a new products by acceleration of their introduction to the market and by increasing of the task and function number realized by the products while keeping the same price level. Synergy effects are main advantage of the mechatronic system. As an example we consider magnetic bearing systems. It appears that adding of two current sensors to the displacement sensor in one axis of bearing allows us to increase the number of functions realized by magnetic bearing system. In this paper, we provide the overview of the concept and present the formulation for control and dynamics of rigid rotor supported on smart magnetic bearings. Using the proper software such smart system can realize identification of external excitations and system parameters, adaptive control, and diagnostics by detection and isolation of different faults.

4.Project driven capacity planning in small and medium size enterprises (Referat w jęz. angielskim)
Assoc. Prof. Bozena Skolud – Department of Engineering Processes Automation and Integrated Manufacturing Systems, Silesian University of Technology

In the context of customer expectations concerned with new product quality and delivery dates, time and capacity management are the matters of short-term and medium-term planning. In this paper the problem of capacity management of both multi-assortment repetitive production (in steady state and synchronisation mode) and project driven management is presented. In both cases constraints oriented methods are proposed.

5.Infinite eigenvalue assignment by output-feedbacks for singular systems (Referat w jęz. angielskim)
prof. dr hab. inż. Tadeusz Kaczorek – Politechnika Warszawska, Instytut Sterowania I Elektroniki Przemysłowej

The problem of infinite eigenvalue assignment by output-feedbacks is considered. Necessary and sufficient conditions for the existence of a solution to the problem are established. A procedure for computation of the output-feedback gain matrix is given and illustrated by a numerical example.

6.Zmodyfikowane sprzężenie zwrotne jego fascynujące własności
prof. dr hab. inż. Ryszard Gessing – Politechnika Śląska, Instytut Automatyki

Proponowana jest struktura układu ze zmodyfikowanym sprzężeniem zwrotnym, w której duże wzmocnienie I dynamika regulatora są rozdzielone przez węzeł sumujący z sygnałem zadanym. Stabilność układu zapewnia się przez zastosowanie w regulatorze przybliżeń pochodnych także wyższego rzędu. Pokazuje się, że proponowana struktura realizuje sterowanie z modelem odniesienia, którego transmitancja jest określona przez odwrotność transmitancji opisującej dynamikę regulatora. Okazuje się, że proponowana struktura jest niewrażliwa na duże zmiany parametrów obiektu i może być stosowana z powodzeniem zarówno do obiektów liniowych jak i nieliniowych.

7.PID czy Fuzzy Logic sterowanie poziomem wody w kotle parowym
mgr inż. Paweł Biały, prof. dr hab. inż. Stanisław Skoczowski – Politechnika Szczecińska, Instytut Automatyki Przemysłowej,

W referacie poruszony został problem regulacji poziomu wody w kotłach parowych. Właściwa regulacja zapewnia ciągłość pracy oraz niweluje straty wynikające z ponownych uruchomień kotłowni. Rozwiązania standardowe stosowane do regulacji poziomu wody przewidują jako element wykonawczy zawór regulacyjny. Jak zostanie wykazane w artykule destabilizuje to układ regulacji. Zastosowanie przetwornicy częstotliwości zdecydowanie poprawia jakość regulacji. Wybór PID czy FUZZY LOGIC ma natomiast duży wpływ na jakość sterowania.

8.Dwuetapowe algorytmy sterowania
doc. dr inż. Jerzy Pułaczewski, Leszek Leszczyński – Politechnika Warszawska, Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych, Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Klasyczne algorytmy sterowania działają zazwyczaj w bliskim otoczeniu punktu pracy, podczas gdy jakość sterowania znacząco pogarsza się w pozostałych przypadkach. W opozycji do klasycznych algorytmów na trzech przykładach zostają zaprezentowane algorytmy dwuetapowe. Proponowane podejście pozwala w prosty sposób uzupełniać niektóre braki klasycznych algorytmów.

9.Dynamiczne odsprzęganie prawostronnie odwracalnych układów dynamicznych
mgr inż. Paweł Dworak, prof. dr hab. inż. Stanisław Bańka – Politechnika Szczecińska, Instytut Automatyki Przemysłowej

W referacie przedstawione są problemy realizacji algorytmu dynamicznego odsprzęgania w wielofunkcyjnych układach automatycznego sterowania dla wielowymiarowych liniowych obiektów o niejednakowej liczbie wejść i wyjść (układów prawostronnie odwracalnych). Omawiany algorytm pozwala na budowę układów sterowania spełniających równocześnie dynamiczne odsprzęganie oraz zadane a-priori właściwości dynamiczne dla regulacji stałowartościowej lub nadążnej. Szczegółowo omawiane są kroki algorytmu szczególnie istotne z punktu widzenia dokładności numerycznej obliczeń a co za tym idzie jego praktycznej przydatności. Rozważania ilustruje przykład projektowania przy użyciu proponowanego algorytmu.

10.Odporny regulator MFC-PID temperatury i jego realizacja na sterowniku PLC
mgr inż. Krzysztof Pietrusewicz, prof. dr hab. inż. Stanisław Skoczowski – Politechnika Szczecińska, Instytut Automatyki Przemysłowej,

W artykule omawiane są właściwości układu regulacji nadążającej za modelem (Model Following Control) obiektu sterowanego, zawierającego nominalny model obiektu oraz dwa regulatory PID. Porównuje się wrażliwość układu na zakłócenia, oraz szumy przetworników pomiarowych z układem klasycznym. Okazuje się, że zalety proponowanej realizacji algorytmu sterowania MFC w sterowniku programowalnym pozwala znaleźć szerokie zastosowanie w aplikacjach przemysłowych, szczególnie tam, gdzie chodzi o odporność układu regulacji w obecności perturbacji obiektu sterowanego, co pokazują wyniki prób praktycznych z obiektem cieplnym.

11.Zautomatyzowane stanowisko do badań właściwości i parametrów optoelektronicznych urządzeń ochronnych
mgr inż. Wojciech Klimasara, mgr inż. Marek Ludwiński, mgr inż. Marek Pachuta, mgr inż. Zbigniew Pilat, mgr inż. Marcin Słowikowski – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, Warszawa

W referacie przedstawiono zautomatyzowane stanowisko badawcze stanowiące wynik realizacji zadania badawczego pt.:” System automatyzacji badań właściwości i parametrów optoelektronicznych urządzeń ochronnych”, wykonanego w PIAP na zlecenie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy-Państwowego Instytutu Badawczego (CIOP-PIB). Opracowane i wykonane w PIAP stanowisko badawcze stanowi system umożliwiający wykonywanie w sposób zautomatyzowany testów optoelektronicznych urządzeń ochronnych, między innymi kurtyn świetlnych oraz skanerów laserowych wg procedur opisanych w normie PN-EN 61496-1:2001.

12.Nowe zrobotyzowane stanowiska w produkcji kineskopów
mgr inż. Elżbieta Paszewin, mgr inż. Marek Petz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów, PIAP

Przedstawiono stanowiska zrobotyzowane, zbudowane przez PIAP dla jednego z dużych użytkowników – firmy Thomson. Zwrócono szczególną uwagę na zastosowanie robotów do obsługi ruchomych transporterów.

13.Automatyczna kontrola szczelności w linii produkcyjnej korków z tworzyw sztucznych
mgr inż Władysław Kraska – VIKI PLAST Pruszków, mgr inż. Alfred Nowicki – ESCO Sp. z o.o. Warszawa, mgr inż. Marek Kęciek, mgr inż. Zbigniew Pilat, mgr inż. Andrzej Szawłowski – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Warszawa

Nieszczelność opakowania przeznaczonego do przechowywania płynów dyskwalifikuje taki wyrób. Dlatego producenci opakowań i ich zamknięć dążą do zapewnienia 100% kontroli szczelności w procesie produkcji. Konieczność zachowania wysokiej wydajności wymusza stosowanie automatycznych stanowisk kontrolnych. Jeśli wyrób jest przeznaczony do kontaktu z produktami spożywczymi, nakłada to dodatkowe wymagania na czystość badania. W artykule przedstawiono praktyczną realizację takiej kontroli w linii produkcyjnej korków z tworzyw sztucznych, z wykorzystaniem metody elektrostatycznej.

14.Techniczne i pozatechniczne aspekty robotyzacji w dużych zakładach przetwórstwa tworzyw sztucznych
mgr inż. Justyna Tołstoj-Sienkiewicz, mgr inż. Tomasz Sienkiewicz, mgr inż. Roman Trochimczuk, mgr inż. Adam Gawenda, prof. dr hab. Marek Gawrysiak – Politechnika Białostocka

Przedstawiono stan, problemy i propozycje robotyzacji w dużych zakładach przetwórstwa tworzyw sztucznych. Wykazano, że problemy robotyzacji mają charakter branżowy i lokalny.

15.Interaktywny system translacji automatycznej z języka szwedzkiego na polski
dr inż. Mirosław Gajer – Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Katedra Automatyki

Translacja automatyczna jest dziedziną zastosowań informatyki, której celem jest opracowanie metod tworzenia programów komputerowych zdolnych do automatycznego generowania przekładów tekstów z jednego języka naturalnego na drugi. Niestety opracowanie uniwersalnego programu translacji automatycznej, który tłumaczyłby dowolne teksty, w sposób całkowicie automatyczny, jest wciąż problemem otwartym. Zdając sobie sprawę z możliwości i ograniczeń systemów translacji automatycznej autor stworzył program interaktywny, który dzięki pomocy człowieka tworzącego wypowiedzi w języku źródłowym przekładu pozwala na uzyskanie poprawnych gramatycznie i semantycznie przekładów. W artykule omówiono zaproponowane przez autora podejście na przykładzie systemu tłumaczącego z języka szwedzkiego na polski. Rozważany system został oparty na technice translacji automatycznej opartej na wzorcach, która została dodatkowo zmodyfikowana przez autora pod kątem mechanizmów gramatyki języka polskiego.

16.Monitorowanie odkształceń cieplnych tokarki sterowanej numerycznie za pomocą sztucznych sieci neuronowych
dr inż. Łukasz Ślązak, mgr inż. Bernard Nowak – Politechnika Warszawska, Instytut Technologii Maszyn

Artykuł zawiera opis metody wykorzystującej sieci neuronowe do prognozowania odkształceń cieplnych obrabiarki NC. Przemieszczenia osi wrzeciona określane są w sposób zgodny z zaleceniami normy ISO 230-3. Ich wartości wyznaczane są na podstawie pomiarów zmian odległości pomiędzy wybranymi punktami korpusu oraz temperatury, przy wykorzystaniu sieci neuronowych jako narzędzia służącego do odnalezienia korelacji pomiędzy mierzonymi sygnałami a przemieszczeniami osi wrzeciona w dwóch płaszczyznach. Przeprowadzone badania potwierdziły przydatność opracowanej metody podczas badań odkształceń cieplnych tokarki sterowanej numerycznie.

17.Złożone systemy monitorowania z inteligentnymi czujnikami temperatury
dr inż. Andrzej Kobosko, dr inż. Zbigniew Pietrusiński – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów – PIAP Warszawa

Referat zawiera omówienie realizacji rozbudowanych iskrobezpiecznych systemów monitorowania temperatury, których realizacja została oparta na urządzeniach sieci jednoprzewodowej firmy Maxim/Dallas USA. Systemy te mogą pracować w obiektach rozłożonych przestrzennie i zawierać wiele stacji operatorskich. Są one przeznaczone zwłaszcza do pracy w zespołach urządzeń przechowalnictwa ziarna lub podobnych obiektach wymagających pomiaru temperatur. Mogą być także wzbogacone o pomiary innych wielkości fizycznych i stosowane w różnych obiektach technologicznych.

18.Metody zdalnego serwisowania układów pomiarowych i systemów automatyki
mgr inż. Marcin Gliński,, dr inż. Roman Szewczyk, mgr inż. Andrzej Bratek – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, Warszawa

W referacie przedstawiono możliwości i uwarunkowania wykorzystania dostępnych obecnie usług teletransmisji, począwszy od telefonicznych łącz komutowanych, poprzez sieć ethernet i bezprzewodową sieć GSM.

19.Internet sposobem prezentacji osiągnięć i źródłem wiedzy
dr inż. Małgorzata Kaliczyńska – Politechnika Opolska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki

W referacie zostaną omówione liczne odmiany metrii nauk umożliwiających ocenę zawartości sieci Internet, począwszy od bibliometrii stosowanej w środowiskach naukowych i akademickich, przez naukometrię, technometrię, informetrię, aż po webometrię. Przedstawiono metodologię webometrii, jej powiązania z innymi dyscyplinami. W artykule podjęto również próbę oceny istniejących zasobów Internetu, a także problem aktywizacji środowiska naukowego w zakresie publikacji i dyskusji na forum Internetu, co powinno prowadzić do lepszej współpracy.

20.Zarządzanie bezpieczeństwem funkcjonalnym a system zarządzania jakością relacje
prof. dr inż. Tadeusz Missala – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów, Warszawa

Przedstawiono relacje zachodzące między systemem zarządzania bezpieczeństwem funkcjonalnym wg PN-EN 61508-1i systemem zarządzania jakością wg PN-EN 9001:2001. W organizacji produkującej urządzenia elektryczne realizujące funkcje bezpieczeństwa lub systemy ochronne korzystające z takich urządzeń, znajomość relacji między oboma systemami zarządzania będzie użyteczna do spełnienia wymagań obu norm jednocześnie.

21.Atrybuty procedur badawczych i kontrolnych
mgr inż. Kazimierz Majdan – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, Warszawa

Pokazano proces doskonalenia procedur badawczych i kontrolnych, stosowanych w badaniach typu lub eksploatacyjnych oraz w końcowej kontroli jakości nowych wyrobów hi-tech tj. produktów zaawansowanej technologii. Procesem steruje organizacja RTD, zaś pomiary i operacje kontrolne wykonują kolejni uczestnicy, w cyklach PDCA (wg Deminga). Prowadzi to do wzrostu precyzji wyników, uzyskiwanych na stanowisku kontrolnym, zawierającym: sprzęt, personel i otoczenie. W ten sposób urzeczywistnia się imperatyw ciągłego doskonalenia zarówno metod jak i praktyki zarządzania i sterowania procesowego, w odniesieniu do normy ISO 9001:2000. Ewaluacja precyzji i wiarygodności przyczynia się do wzrostu efektywności rozwiązań innowacyjnych oraz wdrożeń przemysłowych.

22.Systemy sterowania wytwarzaniem wymagania przy zróżnicowanym stopniu automatyzacji
dr inż. Przemysław Oborski – Politechnika Warszawska

Kilkanaście lat temu opracowano koncepcję Komputerowo Zintegrowanego Wytwarzania CIM oraz związaną z tym koncepcję Elastycznych Systemów Wytwarzania – FMS. Jednak obecnie okazuje się, że zastosowanie systemów informatycznych w wytwarzaniu nie jest tak powszechne jak kiedyś planowano. W artykule przedstawiono wymagania stawiane systemom sterowania wytwarzaniem.

23.Heurystyczne metody planowania procesu montażu mechanicznego
dr hab. inż. Piotr Łebkowski – Akademia Górniczo-Hutnicza

W artykule rozważane są heurystyczne metody planowania montażu mechanicznego, które poprawiają elastyczność systemów montażowych. Prezentowane tu planowanie montażu polega na wyznaczeniu różnych wariantów kolejności przebiegu operacji oraz na ocenie tych wariantów pozwalającej ustalić sekwencję optymalną. W zakończeniu artykułu określono kierunki przyszłych badań.

24.Komputerowe wspomaganie poprawy jakości dyskretnych procesów wytwarzania
mgr inż. Piotr Gawąd ,dr inż. Adam Nowarski, mgr inż. Krzysztof Marzencki – Centrum Badawcze ABB

W pracy przedstawiono możliwość zastosowania komputerowego systemu SPC (ang. Statistical Process Control) do statystycznej poprawy procesów wytwarzania. Artykuł zawiera omówienie podstaw teorii statystycznego sterowania procesami oraz praktyczne zastosowanie własnego (ABB) komputerowego systemu SPC opracowanego dla produkcji silników elektrycznych niskiego napięcia w jednej z fabryk firmy ABB.

25.Integracja pionowa automatyzacji procesu jako konieczny wkład w efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply Chain Management)
prof. dr.-ing. Uwe Meinberg, dipl.-ing Stefan Schnabel – Fraunhofer-Anwendungszentrum fr Logistiksystemplanung und Informationssysteme (ALI), Cottbus, dipl.-ing. Matthias Stbner – Brandenburgische Technische Universitt Cottbus, Lehrstuhl Industrielle Informationstechnik

Dzięki zastosowaniu programów sterowania i wizualizacji równolegle inwestując w systemy Enterprise Resourece Planing (ERP) do automatyzacji zorientowanych na klienta procesów, przedsiębiorstwa zoptymalizowały i polepszyły swoje wewnętrzne funkcjonowanie. Pod wpływem warunków globalizacji, silnie specjalizowanego świata, metoda zarządzania łańcuchem dostaw (SCM) dowiodła swojej skuteczności w praktyce. W tym artykule pokażemy wyzwania jakie wyzwania stoją przed wewnętrznymi strukturami informatycznymi przedsiębiorstwa, jak i potrzebę oraz korzyści z połączenia wyższych warstw z warstwą automatyzacji przedsiębiorstwa, omawiane będą istniejące i możliwe rozwiązania takiej integracji.

26.Reprezentacja procesów w systemie informatycznym zarządzania
mgr inż. Paweł Kużdowicz – Uniwersytet Zielonogórski, Zakład Controllingu i Informatyki Ekonomicznej W artykule przedstawiono koncepcję reprezentacji procesów w systemie informatycznym zarządzania opracowaną na potrzeby realizacji niskonakładowej kalkulacji kosztów procesów w przedsiębiorstwie. Weryfikację koncepcji przeprowadzono w oparciu o jej komputerową implementację w arkuszu kalkulacyjnym oraz systemie klasy ERP.

27.Zautomatyzowana zataczarka do powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych
dr inż. Stefan Krajewski – Politechnika Poznańska, mgr inż. Maciej Pijanowski, mgr inż. Bogdan Konradowski – Ster.-Projekt Poznań

Referat prezentuje nowe rozwiązanie konstrukcyjne zautomatyzowanej zataczarki, umożliwiającej wykonywanie nieokrągłych powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych narzędziami tokarskimi, usytuowanymi w płaszczyźnie pionowej, przechodzącej przez oś obrotu przedmiotu. Ruch obrotowy przedmiotu jest głównym ruchem roboczym, natomiast ruchy posuwowe w kierunkach równoległym (oś Z) oraz prostopadłym (oś Y) do osi wrzeciona wykonuje suport narzędziowy w kształcie pionowej płyty z trzpieniowymi imakami nożowymi: górnym tokarskim, usytuowanym ponad powierzchnią obrabianą oraz dolnym wytaczarskim, usytuowanym pod powierzchnią obrabianą (wewnątrz przedmiotu). Każda składowa ruchu posuwowego posiada własny elektryczny układ serwonapędowy. Oś Y otrzymuje napęd od elektrycznego silnika liniowego. Komputerowy układ sterowania umożliwia interpolację liniową wszystkich sterowanych osi.

28.Sterowanie przepływem palet w badaczym elastycznym systemie wytwarzania
prof. dr hab. inż. Jerzy Honczarenko, mgr inż. Mariusz Sosnowski – Politechnika Szczecińska, Zakład Zautomatyzowanych Systemów Wytwarzania

W referacie przedstawiono miniaturowy badawczy system elastycznego wytwarzania, który znajduje się w Zakładzie Zautomatyzowanych Systemów Wytwarzania Politechniki Szczecińskiej. Celem zbudowanego systemu jest prowadzenie doświadczalnej weryfikacji komputerowych symulacji planowania i harmonogramowania produkcji. Omówiono budowę systemu oraz sterowanie z wykorzystaniem gotowych harmonogramów i metod sztucznej inteligencji.

29.Use constraint satisfaction adaptive neural network for job-shop scheduling (Referat w jęz. angielskim)
dr hab. inż. Tadeusz Witkowski, Paweł Antczak, mgr inż. Grzegorz Strojny The Faculty of Production Engineering, Warsaw University of Technology, Poland

The paper presents the application of the Constraints Adaptive Neural Network to job-shop scheduling problem. The main idea of the CSANN method has been described. Especially the capacity of the net for adaptation to constraints of specific problem has been presented. The computer experiment has been proceeded to find the Johnson criterion (the minimal total time of the performance of all operations). The criterion has mainly been found as a function of the number of iterations of the computing process. Achieved results have been compared with the genetic algorithm AGHAR worked out for the solving of such type of problems.

30.The application of genetic algorithms and an immune systems approach for job-shop scheduling (Referat w jęz. angielskim)
dr hab. inż. Tadeusz Witkowski, mgr inż. Tomasz Witek – The Faculty of Production Engineering, Warsaw University of Technology, Poland, Arkadiusz Antczak – The Faculty of Electrical Engineering and Electronics, Łódź University of Technology, Poland

The paper presents contemporary artificial intelligence tools genetic algorithms (GA) and immune algorithms designed for the optymalisation of the production task scheduling problem for multi-asortment short-series production. The essential idea of SZEZA method has been presented. SZEZA method has the ability of part control of the sequence of tasks. The efficiency of SZEZA has been compared with the efficiency of GA and with efficiency of other metaheuristic methods. Problems related with the further development of mentioned algorithms for the purpose of a choice and defining their optimal decision factors and constraints have been described.

31.Analyses of product life cycle and its phases versus SME (Referat w jęz. angielskim)
MSC, Aleksandra Zientek – Department of Engineering Processes Automation and Integrated Manufacturing Systems, The Silesian University of Technology, Gliwice, Poland

Intense global competition, increased market uncertainty, rapidly evolving technology, rising cost and changeable customer preferences has big influence on modern companies. The global market requires quicker and more concrete responses. To stay on top of these complex dynamic processes a new kind of management is needed – that is product cycle management. Technology is moving at such a rapid pace that product life cycles (PLCs) are becoming shorter. Customers demand higher quality products, more quickly. The firsts life cycle phases are usually the most changeable period in terms of revisions on initial guesses about the total life cycle sales and peak sales timing. Identification of them is crucial because the information from the initial success or failure of the product is vital in determining the total life cycle sales and enable taking proper decisions. However, in the literature the turning points between stages are not clearly identifiable and there is always an amount of ambiguity in the transition between one stage and another. Identification of the phases is critical because if PLCs is appropriately supported, it can be indefinitely extended. This article by the use of Butlers model and mathematics allot points where the stages begin and end.

32.MPS optimisation module for MRP planning system (Referat w jęz. angielskim)
prof. dr hab. inż. Joanna Józefowska, mgr inż. Arkadiusz Zimniak – Instytut Informatyki, Politechnika Poznańska

In this paper the problem of disaggregation of a production plan on the family level into a master production schedule is described based on the example of Wavin Metalplast Buk a leading polish plastic pipes producing factory. We propose implementation of the MPS optimisation module in Microsoft Business Solution Axapta – ERP system, being used by the factory. The module consists of a calculation part, based on a multi-objective genetic local search algorithm combined with an expert system component, and an interactive decision support part, using the extended Tchebycheff norm with penalty function.

33.Estimation of efficiency of innovation projects in quality management system (Referat w jęz. angielskim)
MSc. Paweł Kużdowicz, Prof. Paul-Dieter Kluge – Cathedral of Controlling and Management Information Systems, University of Zielona Góra, Dr Eng. Julian Jakubowski – Institute of Computer Science and Production Management, University of Zielona Góra

The paper presents Quality Management System as a system of management and supervision of organization relating to quality. The given example shows, that in estimation of innovative projects efficiency taken in QMS it is not enough to limit oneself to analyzing chosen positions of costs for example only the quality costs. This paper has concentrated on the estimation of ex ante estimation of efficiency of planned pro-quality projects, undertaken on the level of exploitation QMS compatible with demanded ISO norms, series 9000: 2000.

34.The planning and control method for the manufacturing assembly systems (Referat w jęz. angielskim)
Anna Dobrzańska, PhD, Eng., Damian Krenczyk, PhD, Eng. – epartment of Engineering Processes Automation and Integrated Manufacturing Systems, Silesian University of Technology, Gliwice, Poland

The subject matter of that paper is the planning and control method of concurrent multiassortment rhythmic production realised in manufacturing assembly enterprises in conditions of necessary resource constraints. The outworked method has been transformed into original software used for decision processes aiding in the customer service facilities. Comparing with the hitherto researches the originality of the method is the described production type enabling tasks realisation in exclusive-like mode and also in the rendezvous-like mode, which is characterised for the assembly processes.

35.Modelling and simulation in managing of production processes (Referat w jęz. angielskim)
PhD. Dariusz Plinta, Prof. Józef Matuszek – Department of Industrial Engineering, University of Bielsko-Biala

Production of products and offering services are the target of all economic activities. Production is not however realized in any method, but it is planned in detail, mostly with regard to effective utilization of resources. More and more substantial method which aids the production management becomes modelling and simulation. There are described examples of different simulation projects from production practice.

36.Project-driven decision support: A CLP approach (Referat w jęz. angielskim)
MSc.Eng.Izabela Tomczuk – Technical University of Opole, MSc. Eng. Tomasz Borowiecki – Institute of Computer Science and Production Management University of Zielona Góra, prof. Zbigniew Banaszak – Higher School of Information, Technology and Management Copernicus

The paper provides a presentation of a method of balancing the requirements of work orders with given production abilities of a company in a given planning horizon The proposed approach has been illustrated on a sample order including the executing of a batch of external lever. The ILOG OPL Studio 3.6 software was applied. It allows for an effective management of a restricted in time access to the resources.

37.CLP-BASED approach to integrated planning of production flow (Referat w jęz. angielskim)
prof. Zbigniew Banaszak , M.Sc. Krzysztof Bzdyra – Technical University of Koszalin, Ph.D. Paweł Sitek – Technical University of Kielce

A methodology of propagation of constraints specifying particular production flow planning subproblems is presented. Its implementation to an integration of production planning processes within the CLP framework is considered. Multiple examples illustrate the concept proposed.

38.The role of ERP in bussines process innovation (Referat w jęz. angielskim)
Assoc. Prof., PhD, Josef Basl – Prague University of Economics, Czech Republic

The paper deals with the role of ERP software packages in business process innovation. The author presents his innovation map like core element of the whole methodology. The innovation dimensions and levels are defined and then used for monitoring and decision making about effective investment into IS/ICT. The whole approach is based on process and constraint management.

39.Nieholonomiczny robot mobilny MiniTracker 3 do celów badawczych i edukacyjnych`
mgr inż. Tomasz Jedwabny, mgr inż. Michał Kowalski, mgr inż. Marcin Kiełczewski, mgr inż. Marek Ławniczak, mgr inż. Mateusz Michalski, mgr inż. Maciej Michałek, mgr inż. Dariusz Pazderski, prof. dr hab. inż. Krzysztof Kozłowski – Politechnika Poznańska, Instytut Sterowania i Inżynierii Systemów

Artykuł prezentuje robota MiniTracker 3 opracowanego w Instytucie Sterowania i Inżynierii Systemów Politechniki Poznańskiej, w skład którego wchodzi dwukołowa nieholonomiczna platforma mobilna, układy komunikacyjne i stacja operatorska. W pracy podano ogólne założenia konstrukcyjne robota oraz przedstawiono jego układ sterowania i pomiarowy. Na koniec zaprezentowano wyniki eksperymentalne badań układu napędowego.

40.Przegląd wybranych układów nawigacji obserwacyjno-porównawczej
prof. Janusz Narkiewicz, mgr inż. Maciej Zasuwa – Politechnika Warszawska, Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej

Praca stanowi przegląd wybranych układów nawigacji obserwacyjno porównawczej. W artykule sklasyfikowano układy według kryterium wykorzystywanej metody oraz zastosowania. W przeglądzie przedstawiono przykładowe zastosowanie metod w mechanice płynów, robotyce, lotnictwie oraz nawigacji morskiej.

41.Lokalizacja robota mobilnego na podstawie obrazów pochodzących z dookólnego systemu wizyjnego
dr inż. Barbara Siemiątkowska – Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN, mgr inż. Rafał Chojecki – Politechnika Warszawska, Instytut Automatyki i Robotyki

W artykule przedstawione zostanie zastosowanie dookólnego systemu wizyjnego w nawigacji robota mobilnego. Zaprezentowana będzie metoda określania zmian położenia robota w statycznym otoczeniu typu wnętrze. W czasie działania systemu nie tworzona jest mapa otoczenia, ale wykrywane są charakterystyczne elementy środowiska, w którym porusza się robot fragmenty ścian, pionowe krawędzie i elementy o unikalnym kolorze znajdujące się na ścianach lub na podłodze. Przedstawiona zostanie też metoda kalibracji kamery dookólnej i wyniki przeprowadzonych testów

42.Diagnostyka stanów awaryjnych pojazdu podwodnego w warunkach eksploatacyjnych
mgr inż. Tomasz Leszczyński – Akademia Marynarki Wojennej Zakład Elektroniki i Elektrotechniki

W pracy został przedstawiony opis metody diagnostycznej nazywanej diagnostyka bazująca na modelu, aktualne możliwości diagnozowania pojazdu podwodnego Ukwiał oraz możliwości diagnozowania tego pojazdu w warunkach eksploatacyjnych w oparciu o dostępne dane.

43.Automatyczne sterowanie głębokością zanurzenia pojazdu podwodnego
mgr inż. Piotr Szymak – Akademia Marynarki Wojennej

W referacie przedstawiono algorytm automatycznego sterowania głębokością zanurzenia pojazdu podwodnego oraz wyniki badań symulacyjnych i eksperymentalnych przy użyciu zaproponowanego algorytmu.

44.An approach to low-cost real-time visual perception in a mobile robot (Referat w jęz. angielskim)
Piotr Skrzypczyński, PhD – Technical University of Poznań, Institute of Control and Information Engineering

This article outlines the development of a low-cost vision system for a small indoor mobile robot. The system is based on the of-the-shelf hardware components and open source software. It uses a webcam connected to a standard PC through USB as the sensor and the CMVision library available for free as the core image processing module. Visual perception is applied to the problem of target identification and tracking in the behaviour-based navigation framework. Results of experimental evaluation of the complete system are presented. Some remarks on other possible applications of the developed vision system are given.

45.Automatyczne dopasowanie serii obrazów
mgr inż. Ireneusz Hallman – Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN

Do nawigacji robota na podstawie obrazu z kamery źródłem danych jest nie jeden, lecz wiele obrazów. W opracowywanej metodzie poszukuje się obiektów powtarzających się na wielu obrazach, które przedstawiają częściowo ten sam obszar. Proponowany algorytm jest szybko i pewnie wyznacza przesunięcia obrazów na podstawie pomiarów, jeżeli spełnione są określone warunki.

46.Integracja urządzeń wyposażonych w interfejsy szeregowe ze strukturami sieci Ethernet, w zastosowaniach SCADA
Mgr inż. Andrzej Bratek, mgr inż. Marcin Gliński, dr inż. Roman Szewczyk – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, Warszawa

W referacie przedstawiono zasadę działania konwerterów interfejs szeregowy/Ethernet, omówiono metodologię szacowania opóźnień i wyniki badań aplikacyjnych parametrów wpływających na opóźnienia

47.Ujęcie systemowe i symulacja przy projektowaniu, wytwarzaniu i eksploatacji systemów sterowania
dr hab. inż. Ryszard Vogt, dr inż. Robert Głębocki – Politechnika Warszawska, Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej

W pracy zaprezentowano niektóre aspekty roli badań systemowych i symulacji we wszystkich fazach istnienia systemu sterowania, od projektu poprzez wytwarzanie i eksplotację aż po jego rozwój i doskonalenie jego kolejnych generacji.

48.Wyznaczanie dopuszczalnych struktur magistral miejscowych w oparciu o przyjęte wskaźniki jakości
dr inż. Andrzej Drwal – Politechnika Krakowska, Instytut Elektrotechniki Teoretycznej i Automatyki

Podczas projektowania rozproszonych systemów sterowania czasu rzeczywistego opartych na magistralach miejscowych należy sprawdzić dotrzymanie warunków czasu rzeczywistego RT. Zwykle podstawowym celem podczas projektowania systemu magistralowego jest zaspokojenie wymogu komunikacyjnego. Pojawia się więc problem wyboru takiej struktury systemu, która spełnia powyższe wymagania a równocześnie jest strukturą optymalną ze względu na przyjęte wskaźniki jakości. W artykule przedstawiono możliwe struktury systemu dla wybranego wskaźnika jakości. Dla określenia jakości przykładowego systemu może zostać użyty wskaźnik względnej rezerwy czasowej pojedynczego zadania.

49.Wspomaganie projektowania automatyki siłowni statku przy zastosowaniu metody CBR
mgr Maria Meler-Kapcia, prof. dr hab. inż. Zbigniew Kowalski, dr inż. Stefan Zieliński – Politechnika Gdańska

W referacie zaprezentowano metodologię CBR (wnioskowania na podstawie przypadków) zastosowaną w systemie ekspertowym wspomagania projektowania automatyki okrętowej na podstawie informacji o statkach zbudowanych oraz modelu dziedzinowego.

50.RobIn Heart 1 Opis konstrukcji mechanicznej
prof. dr hab. inż. Leszek Podsędkowski, mgr inż. Piotr Wróblewski – Politechnika Łódzka, dr Zbigniew Nawrat – dyr.naukowy IPS Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii, Zabrze, adiunkt Śląskiej Akademii Medycznej

Wynikiem prowadzonego w latach 2000-2003 projektu przez Fundacje Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu we współpracy ze specjalistami z Politechniki Łódzkiej i Warszawskiej są trzy wersje robota o nazwie RobIn Heart. W artykule przedstawiona jest konstrukcja mechaniczna robota RobIn Heart 0 oraz najbardziej zaawansowana technologicznie wersja RobIn Heart 1.

51.Systemy sterowania rodziny telemanipulatorów kardiochirurgicznych RobInHeart 0, 1 i 2 rozwiązania techniczne
dr inż. Paweł Kostka – Politechnika Śląska Gliwice, Instytut Elektroniki; Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii, Zabrze; dr Zbigniew Nawrat – dyr.naukowy IPS Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii, Zabrze; Śląska Akademia Medyczna, Katowice, mgr inż. Robert Pruski, mgr Zbigniew Małota – Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii, Zabrze

Przedstawiony został opis dwóch rozwiązań systemów sterowania dedykowanych dwóm zestawom manipulatorów kardiochirurgicznych RobinHeart 0 i 1 oraz RobinHeart 2, powstałych w ramach realizacji projektu prowadzonego przez Fundacje Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu we współpracy ze specjalistami z Politechniki Łódzkiej i Warszawskiej. Opracowany na podobnych założeniach funkcjonalnych całego układu manipulatora system bazujący na komputerze przemysłowym z magistralą VME w systemie czasu rzeczywistego OS9 oraz autorski system wykorzystujący mikroprocesory jednoukładowe oraz sygnałowe różnią się przyjętymi rozwiązaniami technicznymi.

52.Studium projektowe manipulatora dla robota kardiochirurgicznego RobIn Heart
dr inż. Krzysztof Mianowski – ITLiMS Politechnika Warszawska, dr inż. Zbigniew Nawrat – Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu, mgr. inż. Marek Poreda – absolwent Wydziału MEiL Politechniki Warszawskiej, kierunek automatyka i robotyka

W niniejszej pracy przedstawiono projekt telemanipulatora medycznego typu master slave przeznaczonego do prowadzania operacji małoinwazyjnych. Praca ta jest częścią projektu konstrukcyjno badawczego koordynowanego przez Fundację Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu, mającego na celu stworzenie oryginalnego, wielozadaniowego, zdalnie sterowanego robota medycznego, przeznaczonego do wspomagania oraz wykonywania operacji na sercu lub operacji dotyczących modyfikacji układu sercowo-naczyniowego.

53.Stanowisko do badania manipulatorów medycznych
dr inż. Krzysztof Mianowski – Politechnika Warszawska ITLiMS, Karol Kałuski, Marcin Witkowski, – studenci Wydziału MEiL Politechniki Warszawskiej, kierunek automatyka i robotyka

W pracy przedstawiono stan prac nad stanowiskiem do badania manipulatorów medycznych, które jest budowane w Zakładzie Teorii Maszyn i Robotów w Instytucie Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej Politechniki Warszawskiej. Zaprezentowano podstawowe założenia projektu, ogólną koncepcję stanowiska, wyniki rozważań teoretycznych i wstępnych badań doświadczalnych dotyczących własności kinematycznych manipulatorów medycznych stosowanych w laparoskopii. Koncepcja stanowiska do badania manipulatorów medycznych powstała jako przedsięwzięcie własne w związku z opracowanym przez Fundację Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu, w ramach projektu badawczego KBN, robotem kardiochirurgicznym Robin Heart.

54.RobIn Heart egzamin dojrzałości
dr Zbigniew Nawrat – dyr. naukowy IPS, Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu, adiunkt Śląska Akademia Medyczna, dr inż. Krzysztof Mianowski, – Politechnika Warszawska; prof. dr hab. inż. Leszek Podsędkowski – Politechnika Łódzka; dr inż. Paweł Kostka – Politechnika Śląska; mgr Zbigniew Małota – Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu; mgr inż. Piotr Wróblewski, Politechnika Łódzka; prof. dr hab. Zbigniew Religa – dyrektor, Instytut Kardiologii w Warszawie, Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii

W ramach prowadzonego w latach 200-2003 przez Fundacje Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu we współpracy ze specjalistami z Politechniki Łódzkiej i Warszawskiej projektu wykonano trzy wersje robota o nazwie RobIn Heart. W artykule przedstawiony jest program prowadzonych badań oraz wybrane wyniki testów robotów.

55.Komputerowe badania automatycznych synchronizatorów prądnic
prof. dr hab.inż. Andrzej Grono, dr inż. Grzegorz Redlarski, dr inż. Jacek Zawalich – Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki, Katedra Automatyki

Przedstawiono istotę synchronizacji w systemie elektroenergetycznym, zwrócono uwagę na konsekwencje nieprawidłowego prowadzenia tego procesu, opisano nowoczesne urządzenia diagnostyczno-badawcze automatycznych synchronizatorów oraz podano przykładowe okna podsystemu wizualizacji wybranych urządzeń z uwzględnieniem przebiegów istotnych parametrów procesu synchronizacji prądnic.

56.Algorytmy diagnostyki dla komputerowego systemu sterowania elektrowni wodnej
dr inż. Jerzy Kapcia – Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa

W referacie przedstawiono możliwości wprowadzenia algorytmów diagnostyki i sterowania do komputerowego systemu sterowania turbiny wodnej z generatorem. Wdrożenie systemu pozwoliłoby na wyeliminowanie stanów pracy, w których wzrasta prawdopodobieństwo uszkodzeń.

57.Stożkowe łożyska magnetyczne
prof. dr hab. inż. Zdzisław Gosiewski, dr inż. Krzysztof Falkowski – Wojskowa Akademia Techniczna, mgr inż. Leszek Matuszewski – Politechnika Gdańska

W artykule przedstawiono konstrukcję stożkowych łożysk magnetycznych. Ten typ łożyska znakomicie nadaje się do łożyskowania krótkich wirników o znacznych średnicach. Autorzy zastosowali łożyska magnetyczne do łożyskowania wirnika pędnika wodnego.

58.Metody unikania przeszkód w systemie automatycznego programowania robotów przemysłowych
dr inż. Gabriel G. Kost – Katedra Automatyzacji Procesów Technologicznych i Zintegrowanych Systemów Wytwarzania, Politechnika Śląska w Gliwicach

Przedstawiono metodę analizy przestrzeni roboczej robota manipulacyjnego opartą na jej sparametryzowanym podziale. Zaproponowana metoda pozwala na wyznaczenie bezkolizyjnej trajektorii robota wg systemu wag bazujących na stochastycznych procesach decyzyjnych Markowa.

59.Magnetosprężyste sensory siły z pierścieniowymi rdzeniami o strukturze amorficznej
prof. dr hab. inż. Adam Bieńkowski – Politechnika Warszawska, Instytut Metrologii i Systemów Pomiarowych, dr inż. Roman Szewczyk – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP

W referacie przedstawiono konstrukcję oraz wyniki badań charakterystyk użytkowych magnetosprężystych sensorów naprężeń i sił z pierścieniowymi rdzeniami z magnetyków o strukturze amorficznej. Opisano nowe rozwiązanie sensora, umożliwiające uzyskanie jednorodnego rozkładu naprężeń ściskających w rdzeniu pierścieniowym. Uzyskane parametry funkcjonalne sensorów wykazały możliwość ich zastosowania w zakresie automatyki przemysłowej.

60.Procedura szacowania niepewności pomiaru w laboratorium administracji miar
mgr inż. Paweł Fotowicz – Główny Urząd Miar

Przedstawiono procedurę szacowania niepewności pomiaru przy wzorcowaniu stosowaną w laboratoriach administracji miar. Omówiono metodykę postępowania krok po kroku w celu zapewnienia spójności pomiarowej. Przedstawione postępowanie można również wykorzystać przy opracowaniu dowolnego wyniku pomiaru.

61.Pomiar i rejestracja parametrów ruchu i funkcji roboczych w szynowych pojazdach trakcyjnych. Tachograf T 130P
dr inż. Bogusław Borucki, mgr inż. Jan Goska, inż. Jerzy Niewiatowski – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów – PIAP

W artykule przedstawiono rejestrator parametrów ruchu i funkcji roboczych występujących w szynowych pojazdach trakcyjnych. Po przedstawieniu zagadnień ogólnych bardziej szczegółowo opisano rozwiązania konstrukcyjne zastosowane w tachografie T 130P. Wszystkie funkcje logiczne obliczeniowe realizowane są w jednostce mikroprocesorowej. Zapis informacji odbywa się w pamięci flash. W artykule omówiono rozwiązania ideowe jednostki rejestrującej, pozostałych zespołów tachografu oraz funkcje programu do odczytywania i prezentacji zapisu za pomocą komputera PC.

62.Zastosowanie magistrali CAN w układzie pomiaru ilości paliwa w pojazdach
mgr inż. Jerzy Jura, mgr inż. Jacek Barcik – Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Urządzeń Mechanicznych OBRUM, Gliwice

Artykuł przestawia opracowany w OBRUM – Gliwice system do pomiaru ilości paliwa w zbiornikach pracujący we współpracy z cyfrową magistralą CAN i protokołem CANopen. System ten został zaprojektowany od podstaw i stanowi kolejny krok w zakresie cyfrowego przetwarzania danych pomiarowych w pojazdach wojskowych jak również ciężkim sprzęcie budowlanym.

63.Mikroprocesorowy system pomiaru wilgotności mas formierskich
prof. dr hab. inż. Tadeusz Mikulczyński, dr inż. Rafał Więcławek, Politechnika Wrocławska, Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji, dr inż. Marian Bogdan – Politechnika Wrocławska, Instytut Cybernetyki Technicznej

W pracy zaprezentowano nową metodę pomiaru wilgotności mas formierskich. Opisano budowę stanowiska pomiarowego i zasadę wykonywania pomiarów. Przedstawiono także budowę i zasadę działania systemu mikroprocesorowego sterującego procesem pomiaru.

64.Wpływ czasu trwania cyklu pracy sterownika swobodnie programowalnego na czas wymiany danych w sieciach przemysłowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich integracji
dr hab. inż. Andrzej Kwiecień – Politechnika Śląska, Instytut Informatyki, mgr inż. Marcin Sidzina – Akademia Techniczno-Humanistyczna, Katedra Podstaw Budowy Maszyn,

W pracy przedstawiono zależności pomiędzy czasem trwania cyklu pracy sterownika swobodnie programowalnego a czasem wymiany informacji w sprzęgach sieci przemysłowych, oraz w pojedynczych sieciach typu MASTER-SLAVE. Prezentowane wyniki oparto na szeregu badaniach przeprowadzanych na sterownikach programowalnych wyposażonych w niezbędne moduły komunikacyjne. Przedmiotem badań był jednokierunkowy przepływ danych pomiędzy sieciami TOKEN-RING i MASTER-SLAVE w przypadku, gdy urządzeniem sprzęgającym jest sterownik programowalny wyposażony w koprocesory komunikacyjne tych sieci. Przedstawiono wyniki pomiarów czasu wymiany danych dla podanego sprzęgu oraz sieci MASTER-SLAVE.

65.Zastosowanie magistrali USB w mikroprocesorowych urządzeniach automatyki
dr inż. Michał Porzeziński, mgr inż. Marcin Drewka – Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki

W artykule przedstawiono właściwości magistrali USB oraz oceniono możliwość zastosowania jej w urządzeniach automatyki. Wnioski wyprowadzono w oparciu o doświadczenia związane z uruchomieniem prostego układu pomiarowego wykorzystującego popularny mikrokontroler z rodziny 8051 i scalony sterownik magistrali USB – FTU245AM.